Dokumentowanie teatru

Jednym z najważniejszych zadań Instytutu Teatralnego jest dokumentowanie współczesnego teatru. Prowadzimy największe w Polsce archiwum, rozwijamy Encyklopedię Teatru Polskiego oraz portal e-teatr.pl.

W związku z modernizacją baz danych Pracowni Dokumentacji Teatru oraz porządkowaniem kwestii prawnoautorskich od września 2023 r. na stronie Encyklopedii Teatru Polskiego jest udostępniana jedynie część fotografii ze zbiorów Pracowni, wraz z informacją na temat pozostałego zasobu, który jest udostępniany w czytelni Instytutu Teatralnego. Dokładamy wszelkich starań, aby zaistniałe niedogodności nie były dla użytkowników Encyklopedii Teatru Polskiego zbyt uciążliwe. W sprawie pomocy przy realizowaniu kwerend fotograficznych zapraszamy do bezpośredniego kontaktu z kierownictwem Pracownii Dokumentacji Teatru, Mateuszem Żurawskim i Moniką Krawul.

Pracownia Dokumentacji Teatru im. Barbary Krasnodębskiej

Pracownia to największe tematyczne archiwum teatralne w Polsce, od przeszło 50 lat gromadzące różnorodne pamiątki i świadectwa polskiego życia teatralnego – zarówno najbardziej bieżące, jak i historyczne. To archiwum żywe, do którego codziennie napływają materiały związane z działalnością wszystkich scen (dramatycznych, muzycznych, lalkowych, alternatywnych) oraz indywidualnych artystów (aktorów, reżyserów, scenografów, kompozytorów, tancerzy, choreografów). Podstawowy zasób dokumentacyjny stanowią: recenzje, wywiady, teksty o teatrze i twórcach z prasy ogólnopolskiej (nie tylko branżowej), artykuły prasowe dotyczące szkolnictwa artystycznego, instytucji artystycznych, festiwali teatralnych, występów gościnnych teatrów zagranicznych w Polsce; programy teatralne; afisze i plakaty; zdjęcia i negatywy; rejestracje i nagrania archiwalne spektakli i innych materiałów dotyczących historii teatru; katalogi i druki festiwalowe; projekty scenograficzne; egzemplarze sztuk; muzealia – kostiumy, maski, dekoracje, obrazy, grafiki, medale i odznaczenia, statuetki i inne pamiątki; dokumenty, druki ulotne i wydawnictwa.

Pracownia ma także w zbiorach powierzone jej w postaci darów lub depozytów archiwa innych instytucji i teatrów oraz prywatne archiwa kilkuset artystów, m.in.: Erwina Axera, Ireny Bołtuć i Andrzeja Hausbrandta, Jana Dormana, Edwarda Dziewońskiego, Edmunda Fettinga, Jolanty Hanisz i Andrzeja Wydrzyńskiego, Zofii Kucówny, Ireny Kwiatkowskiej, Andrzeja Łapickiego, Bożeny Mamontowicz-Łojek, Zofii Niwińskiej, Witolda Sadowego, Krystyny Skuszanki i Jerzego Krasowskiego, Igora Śmiałowskiego.

Gromadzona dokumentacja analogowa od początku istnienia Pracowni służyła do tworzenia ręcznych kartotek, które na początku lat 90 XX. wieku stały się podstawą do skonstruowania autorskich baz danych. Największe z nich, wzajemnie ze sobą zlinkowane, to: Baza Osób (zawierającej informacje o twórcach związanych z polskim teatrem dramatycznym, muzycznym, tańca i ruchu, lalkowym, alternatywnym, itp., rejestruje obecnie przeszło 95 000 nazwisk, z różnym stopniem kompletności danych, data i miejsce urodzenia, wykształcenie, przebieg pracy zawodowej, przebieg kariery artystycznej – rejestr wszystkich dokonań artystycznych w teatrze, Teatrze Telewizji i Teatrze Polskiego Radia, nagrody, odznaczenia, data śmierci, miejsce pochowania) i Baza Realizacji (rejestrującej wystawienia wszystkich sztuk teatralnych na scenach dramatycznych, lalkowych, muzycznych, słuchowiska Teatru Polskiego Radia i spektakle Teatru Telewizji, liczy obecnie przeszło 75 000 realizacji, najkompletniejszy jest wykaz tych, których premiery odbyły się po 1944 roku, docelowo zawierać będzie jak najpełniejsze – na ile są możliwe do ustalenia – dane o wszystkich premierach od 1765 roku, obejmując datę i miejsce premiery, nazwiska realizatorów i wykonawców). Bazy są systematycznie obudowywane cyfrową wersją dokumentacji, bowiem analogowy zbiór Pracowni jest od lat systematycznie digitalizowany.

Cyfrowe wersje materiałów źródłowych i bazy danych tworzone w Pracowni prezentowane są na stronie Encyklopedii Teatru Polskiego.

Pracownia prowadzi na Instagramie swój profil @dokuekipa.

Portal e-teatr.pl

e-teatr.pl to centralny punkt na internetowej mapie polskiego teatru. Od 2004 roku portal jest najważniejszym, codziennym źródłem wiedzy dla całego środowiska teatralnego i osób interesujących się życiem teatralnym. Na stronach e-teatru można znaleźć informacje o bieżących i nadchodzących premierach, festiwalach, aktualny repertuar teatrów, recenzje, rozbudowane działy aktualności i ogłoszeń oraz opiniotwórczy „Magazyn” z największym w Polsce działem publicystyki teatralnej. Przejrzysty mechanizm pozwala na łatwe wyszukanie żądanych treści a layout dostosowany jest do urządzeń mobilnych i potrzeb internautów. 1 lipca portal całkowicie zmienił szatę graficzną, układ strony oraz wprowadził nowe funkcjonalności i rozwiązania. e-teatr jest zsynchronizowany z Encyklopedią Teatru Polskiego.

Encyklopedia Teatru Polskiego

Działająca od 2015 roku największa w internecie teatralna platforma pozwalająca budować wiedzę o polskim teatrze. ETP to portal o otwartej treści, łączący elementy klasycznie uporządkowanego wydawnictwa naukowego i źródłowego serwisu tematycznego.

Encyklopedia obejmuje hasła przedmiotowe dotyczące zjawisk i terminów teatralnych, hasła osobowe, czyli rozwijany i uzupełniany leksykon osób związanych z życiem teatralnym, rejestr premier na polskich scenach dramatycznych, muzycznych, lalkowych oraz wybranych teatrów nieinstytucjonalnych, kalendarium wydarzeń ukazujących historię polskiego teatru na osi czasu w kontekście historii teatru na świecie oraz bazy danych gromadzące informacje dotyczące historii teatrów i zespołów, Teatru Telewizji, Teatru Polskiego Radia, architektury teatralnej, scenografii, krytyki, etc.

Encyklopedia to platforma i narzędzie oddane do współużytkowania, rozbudowy i korygowania zarówno środowisku naukowemu, jak i innym osobom interesującym się teatrem.