Instytut Teatralny zaprasza 15 lutego o godz. 18:00 na drugi wykład (wstęp wolny) z cyklu „Wyspiański. Teatr obecności” zatytułowany „Dwadzieścia kroków wszerz i wzdłuż”. Wyspiański reżyseruje. Po wykładzie, który poprowadzi dr hab. prof. UJ Dorota Jarząbek-Wasyl, odbędzie się warsztat „Reżyseria wstrząsu” (rezerwacja miejsc).
Choć oficjalnie Wyspiański nie był reżyserem żadnej ze wspomnianych premier, w recenzjach wielokrotnie przypisywano mu tę funkcję (czasem pochwalnie, czasem krytycznie, zarzucając braki znajomości reżyserii). By zrozumieć sposób działania Wyspiańskiego, trzeba najpierw określić, na ile działanie to łączyło się z ówczesną „techniczną” reżyserią, a na ile ją przekraczało. A także zadać pytanie: czy Wyspiański od początku wszystko „wiedział lepiej” i wszystko umiał, czy też dopiero się uczył? Jak wyglądały etapy wtajemniczania w arkana teatru?
Tym, co zdaje się od początku wyróżniać pomysły i eksperymenty sceniczne autora „Wyzwolenia” było podejście do przestrzeni (dynamika jej zmian wyzwolona spod prostego naśladownictwa realnego życia, talent do rozszerzania i kurczenia obszaru świata przedstawionego środkami czysto teatralnymi). Ale równie ważne okazuje się rozumienie walorów (plastycznych i dźwiękowych) przedmiotu scenicznego (rekwizytu) i wreszcie obmyślenie motoryki ludzi w przestrzeni i w relacji z, niekiedy usamodzielniającymi się, obiektami. Podczas wykładu przyjrzyjmy się szczególnie temu, jak Wyspiański komponował sceny grupowe i sceny kameralne (czasem łącząc oba typy scen) umieszczał w ich centrum starannie dobrane, zaprojektowane i puszczone w ruch przedmioty.
Dlaczego na scenie „Wesela” tak ważny był stół, ale nikt nie jadł umieszczonych na nim potraw? Gdzie powinien stać klawesyn w „Warszawiance” i kto ma na nim grać? Dlaczego w pracowniach teatralnych przygotowano aż cztery egzemplarze korony Bolesławowej? Jak istniała i działała w „Wyzwoleniu” oraz „Protesilasie i Laodamii” ta czysto teatralna rzecz, jaką jest zasłona z gazy, a w innych sztukach (np. „Cydzie”) wewnętrzna zasłona-kobierzec?
Wstęp na wykład jest wolny. Po wykładzie zapraszamy do udziału w warsztacie „Reżyseria wstrząsu” (liczba miejsc jest ograniczona, obowiązują zapisy przez e-maila bilety@instytut-teatralny.pl).
Warsztat „Reżyseria wstrząsu”: Scena kościelnej klątwy i scena finałowa śmierci Króla w „Bolesławie Śmiałym”: rekonstrukcja ruchu, działań scenicznych i sfery przedmiotowej prapremierowej inscenizacji. Notatki Józefa Sosnowskiego i Karola Frycza contra recenzje.
