Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie i Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zapraszają w dniach 19-20 października na Ogólnopolską Konferencję Naukową „Fredro żywy”, która odbędzie się na Wydziale Humanistycznym Instytutu Literaturoznawstwa w Częstochowie. Konferencja organizowana jest w ramach obchodów Roku Aleksandra Fredry.
Konferencja „Fredro żywy” zaplanowana została w związku z ustanowionym przez Sejm RP Rokiem Aleksandra Fredry. Organizatorami są: Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie (Instytut Literaturoznawstwa) oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, a partnerami: Fundacja Rodu Szeptyckich, Pracownia Teatru Dawnego w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk oraz Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza Oddział w Częstochowie. Prace związane z konferencją merytorycznie mocno wspierała prof. dr hab. Anna Kuligowska-Korzeniewska. Wybitna badaczka teatru i dramatu polskiego przygotowała nowe wydanie wyboru komedii Aleksandra Fredry, o którym będzie także mówiła w trakcie naukowego spotkania w Częstochowie.
Zaproszenie do udziału w konferencji przyjęło wielu znakomitych badaczy teatru i literatury, m.in. Dobrochna Ratajczakowa, Wiesław Rzońca, Elżbieta Nowicka, Anna Wypych-Gawrońska, Agnieszka Marszałek. Dorobek dziewiętnastowiecznego dramatopisarza zostanie skonfrontowany ze współczesnością za pomocą różnych narzędzi metodologicznych i interpretacyjnych. Wszystkie referaty realizują zasadniczy cel konferencji, którym jest poszukiwanie odpowiedzi na jedno z fundamentalnych pytań związanych z obecnością każdego pisarza w społeczeństwie: czy pozostaje on wciąż atrakcyjny dla odbiorcy kultury i czy jego dzieło jest nadal aktualne. Wśród poruszanych na sesji tematów nie może zabraknąć historii wystawiania sztuk Fredry na scenie oraz ich recepcji. Ma to na celu nie tylko przypomnienie ważnych kart z dziejów teatru polskiego, ale również zrekonstruowanie interesującego i ważnego procesu zapisywania się tekstów Fredry w pamięci oraz świadomości zbiorowej. Istotne uzupełnienie historii teatru stanowi temat obecności sztuk autora „Zemsty” w polskich teatrach emigracyjnych. Przedmiotem refleksji naukowej będą także kwestie związane z jakością i stylistycznym kształtem tłumaczeń komedii Fredry na języki obce (wydania angielskie oraz rosyjskie).
Integralną częścią konferencji stanie się panel dyskusyjny zatytułowany „Dom Komedii Aleksandra Fredry”, który poprowadzi Maciej Szeptycki – Prezes Fundacji Rodu Szeptyckich. W rozmowie wezmą udział: Dorota Buchwald, Patryk Kencki oraz Janusz Legoń. Sesję zakończy projekcja filmu „Zemsta” w reżyserii Andrzeja Wajdy, co ma podkreślić stałą obecność dorobku Aleksandra Fredry w polskiej kulturze współczesnej.
PROGRAM KONFERENCJI
19 października 2023 (czwartek)
8:00 | śniadanie
9:00 | otwarcie konferencji, Wydział Humanistyczny, al. Armii Krajowej 36a, Aula Humanitatis (parter, A-12)
Obrady prowadzi: dr Jarosław Cymerman
9:15–9:45 | Prof. dr hab. Anna Kuligowska-Korzeniewska W wolnej Polsce? Status prawny bohaterów komedii Fredrowskich
9:45–10:15 | Prof. dr hab. Dobrochna Ratajczakowa Bohaterowie komedii Fredry
10:15–10:45 | Prof. dr hab. Wiesław Rzońca (UW) Autoironizm historyczno-literacki romantyzmu polskiego – Aleksander Fredro
10:45–11:05 | dyskusja
11:05–11:25 | przerwa kawowa, sala 26
Obrady prowadzi: Prof. dr hab. Wiesław Rzońca
11:25–11:45 | Dr hab. Agnieszka Marszałek, prof. UJ „Mąż i żona” – dzieje recepcji krytycznej we Lwowie 1822–1942
11:45–12:05 | Prof. dr hab. Elżbieta Nowicka (UAM) Pozór i rozpoznanie, czyli w pogoni za postacią
12:05–12:25 | Prof. dr hab. Maciej Szargot (UŁ) Bajki Pana Jowialskiego w kontekstach i poza nimi
12:25–12:45 | przerwa
12:45–13:05 | Prof. dr hab. Maria Olszewska (UW) O dynamicznej obecności rzeczy w ludzkim życiu, czyli „Rewolwer” Aleksandra Fredry
13:05–13:25 | Prof. dr hab. Agnieszka Czajkowska (Uniwersytet Ostrawski, UJD) Po trzykroć obrona Olsztyna (A. Fredro, W. Syrokomla, W. Bełza)
13:25–13:45 | Dr Jarosław Cymerman (IT) Otwieranie Fredrą
13:45–14:05 | dyskusja
14:20–15:20 | obiad, sala 26
Obrady prowadzi: Prof. dr hab. Anna Wypych-Gawrońska
15:25–15:45 | Dr Patryk Kencki (PAN) Współczesne inscenizacje komedii Aleksandra Fredry
15:45–16:05 | Jacek Głomb (dyrektor Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy) Praktyki w graniu sztuk Aleksandra Fredry – współcześnie
16:05–16:25 | dyskusja
16:30 | Otwarcie wystawy „Fredro w Mickiewiczu” przygotowanej przez Teatr im. Adama Mickiewicza w Częstochowie; współpraca Biblioteka Uniwersytecka Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie; sala wystawiennicza – Wydział Humanistyczny, al. Armii Krajowej 36a (parter)
18:30 | Spektakl „Obrona Olsztyna” przygotowany przez Fundację „Gajart” z udziałem aktorów częstochowskiego teatru, Klasztor OO. Paulinów Jasna Góra
20:00 | kolacja
20 października 2023 (piątek)
9:00 | początek obrad, Wydział Humanistyczny, al. Armii Krajowej 36a, Aula Humanitatis (parter, A-12)
Obrady prowadzi: Prof. dr hab. Elżbieta Nowicka
9:00–9:20 | Prof. dr hab. Marian Kisiel (UŚ) „Wprzódy słońce w miejscu stanie! Prędzej w morzu wyschnie woda”. O rosyjskich przekładach Aleksandra Fredry
9:20–9:40 | Dr Michał Kisiel (UJD) „Ślisko, mocium panie”. O angielskich przekładach dramatów Fredry
9:40–10:00 | Dr Alicja Korczyk-Chovanec (Univerzita Filozofa Konštantina, Nitra) Aleksander Fredro za granicą (teatry słowackie i węgierskie)
10:00–10:15 | przerwa
10:15–10:35 | Dr hab. Ihor Nabytovych, prof. UMCS Ukraińskie konteksty życia i twórczości Aleksandra Fredry
10:35–10:55 | Dr hab. Karol Samsel, prof. UW O nowoczesnym prekursorstwie „Trzy po trzy”
10:55–11:05 | Dr hab. Joanna Warońska-Gęsiarz, prof. UJD Aleksander Fredro jako postać dramatu
11:05–11:25 | dyskusja
11:25–11:40 | przerwa kawowa, sala 26
Obrady prowadzi: Dr hab. Agnieszka Marszałek, prof. UJ
11:40–12:00 | Prof. dr hab. Anna Wypych-Gawrońska (UJD) Słuchanie Fredry
12:00–12:20 | Dr hab. Katarzyna Lisiecka, prof. UAM Umuzyczniony żywioł komedii – libretta Aleksandra Fredry
12:20–12:40 | Dr hab. Barbara Szargot, prof. UJD Śluby kawalerskie, czyli co Moniuszko zawdzięcza Fredrze
12:40–12:55 | przerwa
12:55–13:15 | Piotr Dziewoński (IT) Damy, Farmerzy i Wojalscy na wozie, czyli o magnetycznej sile twórczości Aleksandra Fredry, przyciągającej rodaków do teatru artystów scen polskich za granicą (1941–2016)
13:15–13:35 | Prof. dr hab. Elżbieta Hurnik (UJD) Fredro na łamach prasy międzywojennej. Wybrane przypadki
13:35–13:45 | Dr Elżbieta Wróbel (UJD) Emil Breiter o międzywojennych inscenizacjach komedii Fredry
13:45–14:00 | dyskusja; podsumowanie obrad
14:00–14:45 | obiad, sala 26
15:15–16:15 | panel dyskusyjny Dom Komedii Aleksandra Fredry, Kino OKF Iluzja, Aleja NMP 64
Prowadzący i moderator Prezes Fundacji Rodu Szeptyckich – Maciej Szeptycki
16:15–18:00 | projekcja filmu „Zemsta” w reżyserii Andrzeja Wajdy
