Ustanowiona przez Senat UMCS nagroda została przyznana za książkę TEATRA POLSKIE. HISTORIE, wydaną we współpracy z Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego.
„Teatra polskie rozumie autor jako ogół praktyk, które zostały rozpoznane i wykorzystane w sposób znaczący dla kształtowania życia zbiorowości i jednostek. Przyjmując tak szeroką perspektywę, prof. Kosiński obejmuje oglądem nie tylko działalność stricte teatralną, ale również ceremonie, manifestacje, obchody rocznicowe, widowiska i rytuały” – powiedziała sekretarz Kapituły Nagrody im. Jerzego Giedroycia, prof. Iwona Hofman.
„Teatra polskie. Historie” Dariusz Kosińskiego zostały wydane przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego we współpracy z PWN. Książka jest pierwszą pełną syntezą dziejów polskiego teatru począwszy od X wieku po czasy najbardziej współczesne. Autor obejmuje oglądem nie tylko dzieła i teksty sceniczne, ale i ceremonie, manifestacje, obchody rocznicowe, widowiska i rytuały. Wychodząc od dziejów teatru, tworzy barwną i wielowymiarową opowieść o polskiej kulturze i tożsamości narodowej. Tradycyjną linearną narrację zastępuje pięć równoległych opowieści wyodrębnionych ze względu na funkcje, jakie teatr i żywioł performatywności pełnią w życiu wspólnoty. „Sceny świąteczne” to opowieść o dorocznych, osobistych i państwowych świętach, które regulują życie jednostki i społeczności. „Sceny podstawowe” przynoszą rekonstrukcję specyficznie polskiej tradycji teatru przemiany w duchu chrześcijańskiej herezji. „Sceny narodowe” opowiadają o procesie konstruowania tożsamości narodowej, dokonującym się w Polsce głównie za sprawą teatru. Związki teatru, polityki i władzy opisują „Sceny polityczne”. Książkę zamykają „Sceny miejskie” opowiadające dzieje teatru artystycznego od XIX wiecznej „kultury salonu” po współczesny „teatr kryzysu kultury teatralnej”.
Wychodząc od historii polskiego teatru, autor ujawnia najgłębsze pokłady narodowego imaginarium, pokazuje polską tożsamość rozpiętą między świętem, ceremonią i społecznym protestem. Rzuca także światło na tygiel polskiej kultury XXI wieku.
„Teatra polskie. Historie” otrzymały szereg prestiżowych nagród, w tym w tym Nagrodę Główną w konkursie na najlepszą książkę akademicką ACADEMIA 2010 oraz nagrodę im. ks. Tischnera w kategorii eseistyki społecznej.W ankiecie miesięcznika „Teatr” książka została uznana za najważniejszą polską publikację teatralną ostatnich dekad.
